De stelling dat vernieuwing niet altijd verbetering hoeft te zijn, kan ik na een tijdje overdenken alleen maar meer onderstrepen. Nu willen ze het boek gaan digitaliseren. Hoe langer ik erover nadenk raak ik ervan overtuigd dat het een dwaas streven is.
Het is een strijd tussen logistiek gemak en de waardebeleving van een voorwerp. Digitalisering nivelleert, ontwaardt zelfs. Een mooi voorbeeld is muziek. Vroeger kocht ik van mijn gespaarde guldens een LP van mijn favoriete muzikant. De hoes, de foto’s, de textuur en geur van vinyl was een wezenlijk onderdeel van de muziekbeleving. Tijdens het beluisteren van de muziek werd de muziek een met het voorwerp. Ik zie dan ook vaag de hoes voor mijn geestesoog tijdens het beluisteren. Het is lastig om bij een LP een enkel nummer te beluisteren als het tenminste niet het eerste nummer is. Dus een LP werd doorgaans in zijn geheel in twee delen beluisterd; je hoorde alle muziek en bepaalde nummers die niet direct aanspraken begon ik langzaam meer te waarderen. De moeite die je moest doen om de muziek te kunnen beluisteren maakte de muziek waardevoller. Nu heb ik een slordige 30 gigabyte aan mp3 op mijn computer staan, allemaal gratis en voor niks, maar het doet me ook maar weinig. Ik hop wat door de nummers, van sommige albums luister ik maar een paar nummers en daarna nooit meer.
Door moeite te doen voor een beleving stijgt haar waarde. Het woord beleving is niet voor niets vrouwelijk. Een ander voorbeeld is cinema. Aan een film in een bioscoop beleef ik intenser dan een gebrande film thuis. Voor de bioscoop moet ik al gauw een dik uur autorijden, ik moet een kaartje kopen. Dit maakt al dat ik bereid ben moeite te doen de film te waarderen. Daar komt nog bij dat de kwaliteit van beeld en geluid hoger is waardoor dat al een stuk eenvoudiger is. Ik heb van films in de bioscoop genoten die ik later thuis op de buis maar mwah vond.
Hetzelfde dreigt nu ook met boeken te gebeuren. Nog even een je kunt ieder boek al downloaden voordat ie nog maar gedrukt is. Er komen allerlei vernuftige apparaatjes om het goed te kunnen lezen en delen. De gevolgen zijn echter het verdwijnen van boekhandels met een goed assortiment, prachtige overvolle boekenkasten, maar ook de bereidheid moeite te doen om een tekst tot je te nemen. Straks heb je een paar duizend boeken staan op je e-book, je hopt er wat doorheen, leest hier en daar een stuk een als het niet meteen aanspreekt druk je het weg.
Ik heb lang in de voorhoede gelopen wat betreft technologische vernieuwing van de media, ik zit er tot mijn nek in, maar ik begin langzaam te beseffen dat we alleen maar hebben verloren. Natuurlijk zijn er voordelen. Alleen al het feit dat ik dit stukje op een maandagmorgen intik en dat ik het al in enkele minuten kan publiceren heeft voordelen, maar zelfs hier ontwaar ik een schaduwkant: omdat het zo eenvoudig is een tekst te produceren en publiceren doe ik steeds minder moeite een goede tekst te schrijven. De ontwaarding van je eigen schrijven. Ben ik de enige die dit zo ervaart? Ik moet op zoek naar zielsgenoten naar medestrijders, ADF, Anti Digitaal Front. We blazen serverruimtes op, jagen duizend volt door de kabel, Anti Ipod demonstraties. ARAR Analoge Romantici A Rebour.
Ik schreef een reactie, maar het werd lang en waaierde uit. Toen heb ik het maar op mijn eigen weblog gezet. Ik wilde maar zeggen: ik stem in.